Akıllı telefonlar, internet, sosyal medya platformları… Bunlar günümüz dünyasında pek çok insan için vazgeçilmez hale gelmiş durumda. Bu duruma paralel olarak artan ve ekran bağımlılığı olarak adlandırılan psikolojik hastalıklar ise her geçen gün artmakta.Bu bağımlılıklar, insanların bu cihazları uzun süre ve yoğun bir şekilde kullanması sonucunda ortaya çıkarak oldukça ciddi sorunlara yola açabiliyor. Özellikle internet kullanımı kişiyi bir süre sonra sosyal hayattan kopararak, dış dünyadan daha kopuk bir bireye dönüştürebiliyor. Hayatlarının merkezine internette yaşadıklarını koyan bu insanlar adeta bir bağımlıya dönüşüyor.Bu bağımlılık beraberinde pek çok hastalığı ve psikolojik rahatsızlığı getiriyor. İşte karşınızda hayatımıza yeni giren ve yoğun teknoloji kullanımı sonrasında ortaya çıkan tuhaf e-Hastalıklar.
Nomofobi
Bu fobi, cep telefonuyla olan bağlantının kopması korkusu olarak açıklanabilir. Nomofobisi olan kişiler telefondan uzaklaştığında büyük bir paniğe kapılarak, haber alamamaktan korkarlar. Üstelik bu paniğin yanında kişilerde nefes darlığı,baş dönmesi ve titreme gibi belirtilerde görülür.
Günümüzde farkında olmasak da hepimizi birer nomofobi mağduruna dönüşmüş durumdayız. Farklı seviyelerde olsa da hepimiz cep telefonumuz bizde uzakta kaldığında bir kalp çarpıntısı yaşıyoruz.
Fomo
Gelişmeleri takip edememe kaygısı, gelişmeleri kaçırma korkusu olarak bilinir Fomo. Aslında yukarıda bahsettiğimiz nomofobiyle paralellik göstermektedir. Kişi herhangi (önemli veya önemsiz) bir gelişmeyi kaçırdığında, kendisinde bir eksiklik hisseder.Her an sosyal medya hesaplarına giren ve sosyal çevresinin paylaşımlarından her an haberdar olmak isteyen fomo hastaları bu isteklerine engel olamazlar. Kişi gelişmelerden haberdar olamadığında ise kendisini gergin ve kaygılı hisseder.
Hadi kendinize dürüst olun. İnternetsiz kaldığınızda bir sürenin sonunda internete kavuştuğunuz da sırayla tüm sosyal medya hesaplarınızı kontrol edip, üstüne derin bir ‘ohh’ çekiyorsunuz.
Ego Sörfü
Şu güne kadar kesin bir defa dahi olsa kendi isminizi Google’da aratmışsınızdır. Bazı teknoloji düşkünü insanlarsa belirli süre aralıklarıyla düzenli olarak kendi ismini internette aratıp, kendisiyle ilgili gelişmeleri takip ederler. Bu insanlar ego sörfü denilen, bir diğer adı da online narsizm olan bir hastalıktan muzdariptirler. Narsizm, kişinin kendini beğenmesi olarak da ifade edilebilir. İşte online narsizm terimi veya ego sörfü de kişinin yine öz severliğinin olmasıyla birlikte bunun sanal alemdeki yansımalarını incelemesi olarak açıklanabilir. Kişi düzenli olarak kendiyle ilgili yapılan yorumları, paylaşımları ve beğenileri takip eder, bunu yapamadığı zamanlardaysa kendini huzursuz hissederler.
Siberhondrik
Bu rahatsızlığın tıb camiasını, özellikle doktorları oldukça sinirlendirdiğini söylemek mümkün. Çünkü siberhondrik insanlar kendilerini rahatsız hissettikleri, hasta oldukları zaman doktora danışmak yerine internette tedavi yöntemlerini araştıran insanlardır. Üstelik internette doğru yanlış farketmeksizin her türlü yazana inanan bu insanlar, online dünyadan eriştikleri tedavi yöntemlerini denemekten de çekinmezler.
Facebook Depresyonu
İnternetin ve yoğun teknoloji kullanımının kişiyi içine dönük ve depresyona meyilli bir birey yapabildiğine yukarda değinmiştik. Kişiyi en çok depresyona sürükleyen sosyal platformlardan biri de Facebook. Özellikle genç kızların duygusal hayal kırıklıklarını Facebook üzerinden tekrar tekrar konuşmaları, ruh hallerini kötü yönde etkilerken, aynı zamanda mutsuz duygular edinmelerine yol açıyor.
Son zamanlarda Facebook’da canlı yayında intihar eden gençlerle ilgili artan haberler, Facebook depresyonunun geldiği noktayı da gözler önüne seriyor. Ancak merak etmeyin Facebook bu durumla baş etmek için yeni önlemler alma yoluna gitmiş bulunuyor. Geliştirdiği yeni yapay zeka ile, intihara meyilli üyelerini tespit etmeyi hedefleyen Facebook, bu kişilere psikolojik destek sağlamak için girişimlerde bulunacak.
İnternet Siniri
Yoğun internet kullanımı sadece depresyona, kaygıya neden olmuyor. Aynı zamanda internet siniri olarak adlandırılan bir rahatsızlığı da tetikliyor. Mobil cihazlardaki veya bilgisayardaki performans düşüklüğünün neden olduğunu bu öfke, çok daha farklı şekillerde kendini gösterebiliyor.
Photolurking
Bu hastalığa yakalanan insanları fotoğraflara kafayı takmışlardır. Özellikle sosyal medya ağlarında insanların fotoğraflarına saatlerce bakarak zaman geçiren bu kişiler, bunu düzenli olarak yapmaktan zevk alırlar.
Şu an diyebilirsiniz ki, ‘Bunda ne var? Eski erkek arkadaşımın yeni kız arkadaşının eski sevgilisinin kardeşinin fotoğraflarına her gün bakıyorum.’! Sizce de bu durum biraz tuhaf değil mi?
Cheesepodding
Hem eski usulden vazgeçemeyen bir nostalji düşkünü, hem de teknoloji bağımlısıysanız, bu hastalığa sahip olma olasılığınız var demektir. Bir kişinin internet başında geçirdiği süre boyunca internetten ‘mp3’ indirme hastalığı olan Cheesepodding bu yazıdaki en enteresan rahatsızlık olmaya aday.
Hepsi birbirinden tuhaf bu hastalıkların ortak noktasıysa, bu hastalıklara sahip insanların hastalıklarını reddediyor oluşları. Ancak unutmayın bağımlılıklar kolay tedavi edilebilen rahatsızlıklar değillerdir. Kişinin kendi hastalığını kabullenmesi ve bunu nasıl kontrol edeceğiyle ilgili kararlar alması gerekmekte.
