Sadece stres, üzüntü, heyecan veya çeşitli psikolojik rahatsızlıkların uykusuzluğa neden olduğunu sanıyorsanız, yanılıyorsunuz.
Uykusuz geceler size atalarınızdan, ailenizden bir hediye olabilir. Yapılan araştırmalar uykusuzluğun genetikle alakalı olabileceğini ortaya çıkardı.
Uykusuzluk Genetik Bir Miras
Bugüne kadar bilim insanları uykusuzluğun, bilimsel adıyla insomnia’nın psikolojik nedenle dayanan bir rahatsızlık olduğunu düşünüyorlardı. Farklı psikolojik durumların (stres, mutluluk, heyecan, üzüntü vb.) ve psikolojik rahatsızların etkili olduğu düşünülen bu durumun, aynı zamanda genetik bir rahatsızlık olabileceği de tespit edildi.
Nature Genetic isimli dergide yayınlanan araştırmaya göre, uykusuzluğa neden olabilecek 7 ayrı gen tespit edildi. Bu genler, hücrelerin cevreleri ve diğer hücrelerle olan iletişimlerini sağlayabilmek için molekül salgıladıkları ve eksositoz adı verilen biyolojik olayda oldukça etkililer. Bu süreç kişinin uykuya geçmesiyle doğrudan ilişkili.
Uykusuzlukla İlgili Bilinenler Değişiyor
Araştırma ekibinde yer alan Profesör Eus Van Someren, yaptıkları çalışmanın uykusuzlukla ilgili bilinenleri kökten değiştireceği belirtiyor.
“Uykusuzluk genellikle ‘sadece kafamızın içinde’ olan bir şey olarak düşünülür. Araştırmamız bu duruma yeni bir bakış açısı getiriyor. Uykusuzluk aynı zamanda genlerde olan bir şey.”
7 Gen Duygusal Durumumuz Üzerinde Etki Sahibi
Bulunan 7 genin aynı zamanda anksiyete bozukluğu, depresyon ve duygusal dengesizlik gibi rahatsızlıklarla da ilişkisi olduğu tespit edildi. Araştırmanın başyazarı Anke Hammerschlag, bu bulguların uykusuzluk rahatsızlığını anlamamızda yardımcı olacağını vurguluyor.
“Bu ilginç bir bulgu, zira bu özellikler genellikle uykusuzlukla birlikte görülüyor. Artık bu durumun kısmen ortak genetik özelliklerle alakalı olduğunu anlıyoruz.”
Kadınlar Daha Uykusuz
Araştırma 7 genin uykusuzluk üzerindeki etkisinin yanı sıra, cinsiyetin de uyku alışkanlıkları üzerinde etkili olduğunu ortaya çıkardı.
“Uykusuzluğun yaygınlığı konusunda erkek ve kadınlar arasında farklılıklar gözlemledik. Genellikle 50 yaş üstü insanların incelendiği deneyde, kadınların %33’ü uykusuzluktan muzdarip olduklarını belirtti. Erkeklerde ise bu oran sadece %24.”
Cinsiyetler arasında uyku davranışlarında farklılıklar olduğu daha önceki araştırmalarla da kanıtlanmış bir durum. Kadınlar, daha fazla ve etkili şekilde hormonal değişiklikler geçirmesi nedeniyle böyle bir fark olduğunu düşünülüyor. Ancak bu 7 genin cinsiyetler üzerinde farklı etkileri olup olmadığı henüz bilinmiyor.
7 Gen Tedavi İçin Umut Olabilir Mi?
Bilim insanları henüz uykusuzluğun çaresini bulabilmiş değiller. Bulunan bu 7 gen sayesinde bu rahatsızlığın tedavisine dair yeni tedavi yöntemlerinin araştırılması ise olası gözüküyor.
