Hollanda’da yürütülen bir dava, tıp etiği kavramını bir kere daha gündeme taşıdı. Sahibi olduğu tüp bebek kliniğinde donörlar yerine kendi spermlerini kullanmakla suçlanan doktorun en az 19 çocuğun biyolojik babası olduğu tahmin ediliyor.
Bu skandalın ortaya çıkma hikayesi ise oldukça enteresan!
Kendi Spermleriyle Dölledi
Jan Karbaat, Rotterdam kentinin Barandrecht ilçesinde 1980 yılında açılan bir tüp bebek kliniğinin sahibiydi. Açıldığı günden beri ülkenin en büyük tüp bebek merkezi olan tesis uzun yıllar boyunca çocuk sahibi olmak isteyen aileler yardımcı olmuştu.
Ancak tesisin kurucusu doktor Karbaat’ın ölümünün ardından bir skandal patlak verdi. Ülkenin en büyük sperm bankasının sahibi Jan Karbaat ölümünden sonra arkasında büyük bir skandal bıraktı. Karbaat bıraktığı bir mektupta babalar tarafından bırakılan spermler yerine kendi spermlerini tüp bebek tedavisinde kullandığını söylüyordu. Üstelik Karbaat’ın kendi spermlerini 60’ı aşkın çocukta kullandığı düşünülüyor.
Kaç Çocuk Olduğu Bilinmiyor
Bu belge sonrasında ülkede büyük bir karışıklık meydana geldi ve merkez aracılığıyla çocuk sahibi olan pek çok aile DNA testi için başvuruda bulundu. Yapay döllenme yoluyla dünyaya gelen bebeklerin kaydını tutan FIOM adlı kuruluş, klinikte doğan en az 19 çoğun biyolojik babasının Karbaat olduğunu açıkladı. Karbaat’ın öz çocuklarından birinin verdiği DNA örneği, yapay döllenme sonucu doğan 19 kişiyle aynı çıkması bu sonucu ortaya çıkardı.
Mahkeme DNA’nın Alınmasına Karar Verdi
Mahkemeye taşınan davada dün yeni bir gelişme yaşandı. Hollanda mahkemesi, sahibi olduğu tüp bebek kliniğinde donörler yerine kendi spermlerini kullanmakla suçlanan ve en az 19 çocuğun biyolojik babası olduğu belirtilen doktora DNA testi yapılmasına karar verdi.
Mahkeme bu kararı, çocukların kendi kökenlerini bilme hakkını güvence altına alan Uluslarası İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 7. maddesine dayandırdı. DNA sonuçları noter gözetiminde saklanacak ve mahkeme izni olmadan paylaşılamayacak.
Rakamlar Artabilir
Geçtiğimiz ay ölen Doktor Karbaat’ın, mahkeme kararıyla el konan diş fırçası, traş malzemeleri ve çorapları incelenecek ve bu sayede DNA örneği alınacak.
İncelenecek olan örneklerden sonra Karbaat’ın kaç çocuğu kendi spermiyle döllediği kesin olarak belirlenebilecek. Testler sonucunda bu rakamların daha da artması bekleniyor.