Tarihin bize ulaştırdığı en mükemmel ve gizemli eser Leonardo Da Vinci’nin en ünlü ve önemli eserlerinden biri: ”Son Akşam Yemeği“!
Leonardo Da Vinci’nin en önemli eserlerinde biri olan bu tablonun, birbirinden esrarengiz bir çok sırrı sakladığına inanılıyor. Şimdi, tarihin en gizemli tablosundaki sırları öğrenme vakti..
Leonardo Da Vinci’nin bir çok tablosu bulunmaktadır ve ilginçtir ki gün geçtikçe bunların bir çoğunda bazı ipuçları veya şifreler eklendiği ortaya çıkmaktadır. Tablo, Santa Maria manastırındaki 4 metreye 8 metre boylarında bir duvarın üzerine yapılmıştır.
Rahipler buraya gelip yemeklerini yer ve kendilerini İsa ile aynı ortamda gibi düşünürlermiş. İnanışa göre tablo, İsa Mesih’in romalı askerlerce tutuklanmasından bir gün önce havarileriyle yediği son akşam yemeğini temsil etmektedir. Adını da zaten buradan almıştır.
Gizem aslında resmin kendisiyle başlıyor. Çünkü resim tam olarak İsa’nın, Hristiyanlara göre çarmıha gerildiği bir freskin yani duvar resminin tam karşısına yapılmıştır.
Ressam Leonardo, burada 1 gün öncesini ve 1 gün sonrasını aynı alan içerisinde göstermek istemiştir. Tabloya baktığınızda ortada duran İsa üzgün ve boynunu eğmiş bir şekilde durmaktadır ve tam karşısındaki resimde de aynı şekilde görülmektedir. Boyunun eğmesinin sebebi ise masadaki tek bir kişi, bir hain!
Masadaki bir çok yiyeceğin yenildiği görülmektedir. Yani yemeği bitirmek üzere oldukları bir an ve İsa karınlarını doyuran havarilerine bir açıklama yapıyor ve şunları söylüyor; ”Hakikatte size derim ki aranızdan biri beni ele verecektir.” Bu söylemin hemen ardından herkesin şaşırdığı rivayeti vardır. Çünkü bu aralarında bir hain var demekti ve masadakiler buna anlam veremezlerdi.
İnanılan bir hikayeye göre, Bartholomew, James ve Andrew, üçü de şaşırmış vaziyettetabloda. Judas hayretler içinde; onun yanında, Peter bir bıçak tutuyor ve sinirli resmedilmiş. Havariler arasındaki Magdalalı Meryem olduğu söylenen kişi boynunu eğmiş şekilde durmakta. Bu kişinin Aziz Jhon olduğu da söylentiler arasında.
Eserdeki diğer kişiler, Thomas üzgün, James şok olmuş ve Philip ise bir açıklama bekliyor şekilde durduğu tahmin ediliyor.. Diğer tarafta bulunan Thaddeus ve Matthew, Simon’a dönmüş bir cevap beklemektedirler.
Resimde tam da o an ve sonrası bizlere resmedilerek aktarılıyor. Fakat Leonardo’nun görmemizi istediği başka şeylerde olabilir bu resimde.
Şimdi Son Akşam Yemeği tablosunun sırlarını gösterme zamanı…
Hz.İsa, bu masadaki biri bana ihanet edecek dediğinde, bunu ilk kez öğrenen birinin elbette bir şaşkınlığı olur fakat masada İsa’ın dışında sadece bir kişinin boynunu eğmiş bir şekilde durduğu görülüyor. Yukarıda bahsettiğimiz gibi, Magdalalı Meryem olduğu söylenen ve İsa’nın bize göre solunda duran kişinin başı eğik bir şekilde durduğu görülüyor.
Burada ihaneti Magdalalı Meryem yapmış gibi görünse de aslında onun yapmadığını, belki de sadece o an için üzüldüğünü ya da baygınlık geçirdiğini bize inandıracak başka bir hain olabilir: Judas!
İsa’ya şaşkınlıkla bakan Judas’a baktığınızda sağ elinde tuttuğu para kesesini görebilirsiniz. İşte bu da tablodaki ipuçlarından biri. Romalılar, ona bu para kesesini ihanet etmesi için vermiş olabilir. Çünkü ihanetin bir başka göstergesi daha var ki o da; Hz.İsa sağ eliyle içeceğine ya da kaseye uzanmaya çalışırken, aynı zamanda Judas’ında uzanmaya çalıştığını görebilirsiniz.
Bu eski zamanlarda bir saygısızlıktı ve havarilerin asla yapmayacağı bir davranıştı. Bu da resimde bize ayrıca bu şekilde de gösterilmiştir. Hatta bazı resimlerde de Judas’ın ihanet edeceğini bilen İsa’nın onu havarilerden ayırdığını ve masanın tam karşısına oturtulmuş bir şekilde resmedildiğini görüyoruz.
Resimdeki çok derin sırlara geçmeden önce anlatılmak istenenleri biraz daha inceleyelim…
Elinde bıçak olan kişiyi “ihanet eden kişi” diye düşünebilirsiniz fakat bu kişi Aziz Peter ve İsa’nın en güvendiği insanlardan biri, onun koruyucusu olarak bilinir.
Konuşulan bir rivayete göre, Peter burada bıçağını çekmiş ve “Sana ihanet eden de kim o söyle bana” der gibi davranmaktadır. Hemen arkasındaki James, Peter’i göreceğiniz üzere, sakin olması konusunda eliyle uyarıyor. Diğerleri ise İsanın yaptığı açıklamaya şaşırmış durumda.
Tabloda anlatılanlar tam olarak bunlarken, Leonardo bir çok sırrı, aslında bu anlatılanların dışına gizliyor. Resme dikkatli bakılıp, Sanat Tarihçileri ve Anlam Bilimciler tarafından incelendiğinde birçok daha gizlenmiş sembol ve simge çıkıyor!
İsa ile Magdalalı Meryem’in birbirine uyum içinde olduğunu görebilirsiniz. Üzerlerindeki elbiseler ve bakışları tamamen uyumlu. REsmedilen figürlerini hayalinizde bir araya getirip, birleştirdiğiniz zaman mükemmel bir uyum için resmedildiklerini görebiliyorsunuz. İsa’nın elbisesindeki mavinin, Magdalalı Meryem’in eksik kısmını nasılda kusursuzca tamamladığı görülüyor. Başının hemen omzuna düşmesi ve kavuşturduğu ellerinin İsa’nın ellerinin tam da üzerine gelmesi gibi detaylar yine kusursuzca birbirlerine olan uyumlarını göstermektedir.
Bunun dışında bazı uç rivayetlerde bulunanlar var. Leonardo’nun, Judas’ın bir kısmına, kundağa sarılmış bir bebek gizlediğini düşünenler var. Bunun İsa ve Magdalalı Meryem’in mükemmel uyumunun tam ortasına getirildiğinde oluştuğu söyleniyor.. İkisinin de şefkat dolu bakışları, bir bebeğe duyulan hislere benzetiliyor.
Fakat işin ilginç yanı, Leonardo’nun bu figürleri daha önceden bir kağıda çizdiği biliniyor. Fakat başlangıçta düşündüğünden farklı bir çizim yapmış. Örneğin, hain Judas’ı önce masanın karşısına oturmuş şekilde çizmiş, ama sonrasında bütünlüğü bozduğu için farklı bir yere konumlandırmış. İlk çizdiği eskizde masadakilerin daha farklı üzülme şekillerinde olduğu da görülmektedir.
Bu da Leonardo’nun aklında net bir tablo olmadığını, kararsız olduğunu gösteriyor.
Tablonun yüzyıllar içinde sürekli restorasyon görmesi bazı şeyleri açıklıyor, çünkü resmin bazı kısımları sonradan orjinaline bağlı kalınmayarak yeniden düzenlenmiş. Aslında bilerek yapılmış da denilebilir.
Judas, ilk çizimlerde şimdikine göre daha genç ve daha açık renkte görülüyor. Yüzyıllar içinde yapılan restorasyonda onun hain olduğunu bilenlerin, Judas’ı daha çok gölgede bırakarak onu diğer havarilerden ayırmak istedikleri tahmin ediliyor.
Tabloya geniş açıdan bakıldığında, tam ortada bir boşluk olduğunu görülür. Tabloda direk dikkat çeken detaylardan biridir. İsa tam da iç açıları mükemmel olan bir üçgen şekil içerisinde konumlandırılmış.
Leonardo matematiği sever ve tablolarında kesinlikle kullanırdı. İsa’yı tam merkeze alan Leonardo, çizgilerini mükemmel derecede ayarlayarak resmi gerçekçi kılmış. Resmin olduğu duvara uzaktan bakıldığında, içeriye birebir uyumlu olduğunu görürsünüz.
Leonardo’nun bazı sırları günümüzde yeni yeni ortaya çıkmaya başlıyor.
Leonardo’nun Gizemli Simgelerinden: Aynalar
Aynalama yöntemini bazı resimlerde kullandığını görüyoruz. Bu, resmin diğer boyutunu görmemizi sağlıyor.
Leonardo aynalama yöntemini kullanmamız için apaçık bir ipucu bırakmış… Masadaki düğüm. Masa örtüsüne bakıldığında sadece sağ tarafta düğüm olduğunu görürsünüz. Solda yoktur. Solda neden çizilmediği yıllarca düşünüldü fakat bunun bir ipucu olduğu açıktı.
Aslında Leonardo, resmi ters çevirip masa örtüsündeki düğümü tamamlamamızı istemiş gibi Böylece sakladığı bazı sırları olduğunu göstermiş ve bunların da bulunmasını istemiş.
Resim ters çevirip incelenirse, yeni bir boyut kazandırmış olunuyor.
Leonardo’nun bazı resimlerini ters çevirir ve birbirine yaklaştırırsak… Resimde yeni bir yüz oluştuğu ve bize doğru baktığı görülebiliyor. İşte tam da bu noktada “Son Akşam Yemeği”nde bu yöntem uygulandığında…
Leonardo Da Vinci’nin bu tabloya kendini sakladığı da görülüyor! Bu gerçekten sanat tarihi meraklılarına heyecan veren bir detay olmakla birlikte onun dehasını bir kez daha bize gösteriyor!
Bu çıkan simgeyi, Da Vinci’ye benzetmeyenler de ya da rastgele oldu diyenler de var fakat Leonardo, sırlarla dolu bir deha! Ve gizemli tabloları ile ünlü olan zeki birinin bunu yapmış olabilmesi oldukça doğal.
Biraz ürkütücü olan ise, bu resimde gizlenen başka bir şey; şeytani olarak adlandırılan bir başka simge!
Bunun sadece bir rastlantı olabileceği de düşünülmüş fakat bazı detaylar sanki bilerek yapılmış kadar mükemmel. Aynalama yönetimi İsa merkez alınıp kullanıldığında, ellerini iki yana avuç içleri açık bir şekilde masaya koyan, boynuzları belirgin bir şekilde ortada olan birinin belirdiği görülüyor.. Ellerini avuç içinde açıp sanki başlayabilirsiniz der gibi duruyor. Özellikle parmaklarının bu derece sivri olması şaşırtıcı.
Leonardo’nun dini görüşü konusunda net bilgiler yok. Şeytan figürünü buraya saklamış olması ona inandığı anlamına da gelebilir fakat tabiki bunlar sadece birer teori.
Bu tarz sırların tablolara saklanmış olması araştırmayı ve keşfetmeyi seven insanlar için oldukça heyecanlandırıcı ve gizemli olması onun tablolarına olan ilgiyi artırıyor.
