Dünya keşfedilmeyi bekleyen milyonlarca bilginin varolduğu kocaman bir gezegen ve doğa ise bu bilinmeyenlerin arasında bizi şaşırmatmaya devam ediyor. Leonie isimli zebra köpek balığı (Stegostoma fasciatum) işte bu bilinmeyenlere bir yenisini ekleyerek, kendi kendine üremeyi başardı ve bilim dünyasını oldukça şaşırttı. Bir erkekle çiftleşmeden üremeyi başaran dişi köpek balığının bunu nasıl başardığı ise oldukça ilginç bir şekilde, en temek iç güdünün eseri.
Zebra Köpek Balığı Leonie
Leonie, en son 1999 yılında, Avustralya’nın Townsville kentindeki bir akvaryumda erkek bir zebra köpek balığı ile çiftleşmiş ve çiftleşmenin sonucunda iki düzineden fazla yavru dünyaya gelmişti. Leonie 2012 yılında ise erkek köpek balığından ayrı bir akvaryuma taşındı. 2012 yılından bu yana ise Leonie’nin hiç bir erkek zebra balığı ile teması olmadı. Buraya kadar herşey normal görünüyor değil mi?
Ancak 2016 yılında hamile kalarak, üç yavru doğuran Leonie bir anda bilim dünyasının gündemine oturmayı başardı. Herhangi bir erkek köpek balığı ile çiftleşmeden hamile kalmayı ve doğum yapmayı başaran Leonie bilim insanları tarafından incelenmeye başladı.
Amaç Soyun Devamlılığı
The Huffington Post‘da yer alan habere göre, University of Queensland’de çalışan araştırmacılar, bu garip araştırmanın başına geçtiler.
Bilim insanların üzerinde durduğu ilk ihtimal Leonie’nin son çiftleşmesi esnasında sperm depolamış olabileceği ve bu spermleri daha sonra yumurtalarını döllemek için kullanmış olabileceğiydi.
Ancak yapılan testler ve çalışmalar gösteriyorki, doğan yavrular sadece anneden gelen DNA kodlarını taşıyor. Bunun anlamı ise oldukça basit; yavrular eşeysiz yani aseksüel üreme sonucunda dünyaya gelmişler.
Bu zebra köpek balıklarında normalde görülen bir üreme türü olmasa doğada pek çok hayvan bu şekilde ürüyor. Aynı zamanda normalde eşeyli ürese bile, eşeysiz üreyebilme kapasitesine sahip hayvanlarda var. Örneğin bazı köpek balığı türleri, hindiler, Komodo ejderleri, bazı yılanlar ve bazı fareler eşeyli ürerken, aynı zamanda eşeysiz üreyebilecek fiziksel ve genetik özelliklere de sahipler.
Ancak daha önce eşeyli üreme tecrübesi olan dişilerde eşeysiz üreme görüldüğüne dair bilinen çok az vaka bulunmakta. Bu vakalar ise genelde esaret altında yaşayan hayvanlarda görülüyor.
Bunu bir çeşit soyunu devam ettirme çabası olarak görmek mümkün. Ancak şunu da belirtmek gerekir ki genetik çeşitliliği azalttığı ve uyum yeteneğini olumsuz etkilediği için bu pek çok nesil için bir hayatta kalma stratejisi değildir.