1990’larda internet ve e-mail kullanımı Japonya’da yaygınlaşmaya başlamıştı ancak Shigetaka Kurita iletişimde büyük değişimler getiren ve iletişim aktörlerini değiştiren e-posta ve internet iletişimiyle ilgili bir sorun fark etti. Geleneksel Japon yazılı iletişiminde e-maillerin yerine kullanılan mektuplara bakıldığında uzun ve soyut anlatımlar büyük yer kaplıyordu. Japonlar için duygularını karşıya anlatmak, soyut durumları uzun uzun betimlemek geleneksel Japon mektuplaşmasının temellerini oluşturuyordu. İnternet üzerinde iletişim, ülkede yaygınlaştıkça uzun uzun insanların duygu ve soyut durumları anlattığı mektuplar, yerini kısa ve özet olarak değerlendirilebilecek e-postalara bırakmıştı. Kısa ve duyguların anlatılamadığı e-postalar Japonlar üzerinde negatif etki bırakıyordu.
Bu duruma çözüm bulmak isteyen Kurita, sokak işaretleri, Çince karakterler ve manga çizgi romanlarında kullanılan sembollerden yola çıkarak, duyguları ve diğer soyut fikirleri temsil eden bir dizi sembol geliştirdi. Emojilerin babası olarak bilinen Kurita, bulduğu sembollerin tüm dünyada kullanılacağını tahmin edemezdi. Bu günlerde Amerikan iletişim kültürünün bir parçası olarak görülen emojiler aslında Apple’ın 2011’de yaptığı güncelleme sonrası küresel iletişimde yerini almaya başladı.
Emojilerin kısa tarihine göz attığımızda aslında ortaya çıkış amaçlarına paralel olarak, çevrimiçi iletişimi güçlendirmek için önemli rol oynadıklarını da söyleyebiliriz. Emojilerin bir iletişim dili mi yoksa iletişim aktörü mü olduğuna dair tartışa sürüp gitse bile bu iki argümanın da tartışmak için yeteri kadar güçlü olduğunu söylemek gerekir. Bir milyondan fazla kelime barındıran İngilizce ile sadece 1000 sembolden oluşan emojileri kıyaslamak doğru olmayacaktır. Emojiler aktif olarak hayatımızda 2011 yılından beri varlar ve her geçen gün gelişmeye devam ediyorlar. Emojilerle ne yemek istediğimizi, duygularımızı, tepkilerimizi anlatamıyor muyuz? Emojilerin dil içinde aktör olarak kullanımına baktığımızda onların şimdilik aktörden fazla ama küresel bir dilden de daha az bir yere sahip olduğunu söyleyebiliriz.
Emojilerin Teknik İşleyişi
Emojiler basitçe durum ya da kelimelerin, yerlerin ya da nesnelerin sembolleri olarak biliniyor ama aslında emojiler benzersiz bilgisayar kod parçalarıdır. Her emoji aslında bir kod ve addan oluşur. (“U+1F36D LOLLIPOP) Kullanılan ad emojileri açıklarken kod ise bilgisayara ne yapması gerektiğini söyler. Kullanılan kodlar tüm şirketler için aynı olsa da bilgisayar ekranında görünecek olan emojilerin tasarımları şirketler arasında farklılık göstermektedir.
Yani kullandığınız her emojinin kendine özel, benzersiz bir kodu var. Bu kod sayesinde telefon ve bilgisayarlarımızda emojileri görüntüleyebiliyoruz. Emojilerin benzersiz kodlarının olması farklı markalar kullansak bile emojileri görüntülememizi, ve bu aktörün ortak iletişimde kullanılabilmesine olanak sağlıyor. Emojilerin tasarımlarına geldiğimiz de ise durum biraz daha farklı bir hal alıyor. Markalar ve teknoloji şirketleri benzersiz kodu aynı olan emojileri farklı tasarladıkları için Android ve Apple cihazlarda emojileri farklı görüntülüyoruz.
Emojilerin tek ve benzersiz kodlarının belirlendiği “Unicode Consortium” kurumu emojilerin tek ve benzersiz bir kodu olmasıyla ilgilenirken tasarımları şirket ve markalara bırakıyor. Aslına bakılırsa bu bazı özel durumlar için problemler yaratıyor. Örneğin farklı ten renklerinde emojilerin kullanılması gerektiğiyle ilgili tartışma dört yıl sürmesine rağmen kurum bu tartışmalara bir çözüm getirmedi. Ancak 2015 yılında marka ve firmalar tasarımlarında ten çeşitliliğine yer vererek bu sorunu çözmüş oldular. Aslına bakılırsa bilinçli ve inşa aşamasında bulunan bu iletişim aktörünün tek ve eşsiz kodlarının kontrolünü yapan kurumun, emojilerin sosyolojik varlıklarını ve verdikleri mesajları da mutlaka dikkate alması gerekir.
Emojilerin hayatımızda 5 yıllık kısa hikayesine, nasıl çalıştıklarına kısa bir göz attık. Aslında bir isim ve koddan oluşan emojilerin iletişimi zenginleştirip onu kolaylaştırıp kolaylaştırmadığı tartışması devam ediyor. Sizce emojiler onları ortaya çıkaran amaca ulaşabildiler mi? İletişimde duygularımızı ve soyut durumları anlatmamıza yardımcı oluyorlar mı?
