Freelance çalışmak genelde süper bir şey olarak bilinir. Trafik derdi yok, sulu iş arkadaşları yok, patron baskısı yok… Ancak freelance çalışmanın da kendine göre zorlukları vardır. Eğer bu sorunları aşmak için bilinç sahibi olursanız uzun vadede freelance çalışmanın nimetlerinden gerçek anlamda faydalanabilirsiniz.
Bu yazıda freelance çalışanların sorunlarını ve bu sorunları aşmak için yapılması gerekenleri paylaşacağız sizle.
1. Düşük Kaşe
Freelance bir çalışan olarak kaşenizi doğru tespit etmelisiniz. Kaşe derken bir saatlik çalışma karşılığı müşterilerden talep ettiğiniz ücreti kastediyoruz. Eğer bir saatlik çalışma karşılığı yüksek ücret talep ederseniz potansiyel müşterileri kaçırabilirsiniz. Aynı şekilde düşük ücret talep ederseniz de kendiniz geçinmekte zorlanabilirsiniz. Peki doğru ücreti nasıl tespit etmek gerekir? Dikkat etmeniz gereken üç faktör var.
I. Tecrübe: Yaptığınız işte ne kadar tecrübe sahibi olduğunuz saatlik ücretinizi belirlemek için en uygun yoldur. Ne kadar zamandır freelance çalışıyorsunuz? Eğitim geçmişiniz nasıl? Ne kalitede bir hizmet sunabilirsiniz?
II. Rekabet: Freelance çalışmak kendi şirketini kurmaya çok benzer. İniş ve çıkışlara uyum sağlamak ve rakiplerinizi analiz etmek şarttır. Diğer freelance çalışanlar nasıl hizmet veriyorlar? Onların ücreti nedir?
III. Yaşam Standartı: Freelance çalışarak aylık ne kadar kazanç elde etmeyi planladığınızı hesaplayın. Haftada kaç saat çalışmanız lazım mesela? Bu hesabı yaparken hem faturalarınızı ödeyebiliyor olmanız hem de yaşam standartınızı destekleyebiliyor olmanız gerekli.
2. Aşırı Çalışmak
Birçok freelancer olması gerekenden daha uzun saatler çalışır. Zaman yönetimi konusunda bilgi sahibi olmayan kişiler gece gündüz çalıştıklarını fark edeceklerdir. İş kaçırmamak için gelen her türlü teklife olur vermek bu kadar yoğun çalışmanın temel nedenidir.
Eğer gerçekten aşırı çalışıyorsanız belli bir süre sonra tükenirsiniz. Başınızda sizi işten çıkaracak bir patron olmaz, ama müşteriler her şeye rağmen sizden kusursuz bir hizmet bekler.
Bu hususta yapmanız gereken bazı şeyler var.
I. Kaliteli molalar verin. Uzun saatler boyu çalıştıktan sonra bilgisayarın başından kalkın ve hava alın. Dışarı çıkıp biraz gezin. Kafanızı dağıtın.
II. Aynı projede takılı kalmayın, zira aynı proje üstünde haftalarca çalışmak zihni çok yorar. Freelance bir çalışan olarak dilediğiniz projeye öncelik verme hakkınız var. Projeler arasında geçi yapmanız perspektifinizi ve zihninizi tazeler.
III. Zamanı doğru yönetin. Freelancer olarak iş almak çok iyidir, ancak bu işleri yetiştirecek zamana da sahip olmanız gerekir. Eğer yetiştiremeyeceğinizi düşündüğünüz işler olursa bunları geri çevirebilirsiniz. Beden ve ruh sağlığınızdan daha önemli değildir çünkü.
3. Yalnızlık
Kişiliğinize bağlı olarak freelance çalışma hayatı sizi yalnızlığa ve izolasyona sokabilir. Eğer doğuştan içine kapalı ve yalnız kalmayı seven bir insan değilseniz, freelance çalışmak sizi zorlayabilir. Evde çalışıyor olsanız bile yoğun dönemlerde evdeki insanların yüzünü bile görmekte zorlanabilirsiniz. Ancak bu konu için de yapabileceğiniz bazı şeyler bulunuyor.
I. Haftanın belli günlerinde çalışmayın. Nasıl full-time bir işte çalışırken cumartesi ve pazar tatilse freelance çalışırken de tatil yapmayı unutmayın. İnsanlardan uzak kalmak ve konuşacak kimse bulamamak insanı depresyona sokabilir. Ayrıca kendi özel ilgi alanlarınız için de vakit ayırmayı ihmal etmeyin.
II. Ortak çalışma alanlarını tercih edin. Günümüzde sayıları giderek artan ortak çalışma alanları bulunuyor. Bu ortamda herkes kendi işini yapar, ancak gene de diğer insanlarla aynı ortamda bulunmak ve ara ara muhabbet etmek performansınızı artırır.
4. Freelance Hukuku
Tam zamanlı çalışanlarının haklarını koruyan yasalar ve sendikalar vardır. İş ve çalışma hukuku vardır yani. Ancak “freelance hukuku” diye bir şey yoktur. Bu bakımdan freelance çalışan kişilerin haklarını koruma altına alan yasal düzenlemeler yoktur. Bu da müşteriler tarafından dolandırılma, paranın ödenmemesi gibi durumlarda freelance çalışan kişiyi korumasız bırakır.
Bu konuda yapılabilecek bazı şeyler vardır.
I. Çalıştığınız kişileri iyi seçin. Bir müşteriye olur vermeden önce o kişi veya şirketin geçmişini araştırın. Ekşi Sözlük, r10, Donanım Haber, Şikayet Var gibi siteler bu konuda size faydalı bilgiler sağlayabilir.
II. Ödeme koşullarını işten önce belirleyin. Yazılı bir sözleşme olmadan iş yapmayın. Bu sözleşmede işin detaylı açıklaması, ücretiniz ve teslimat tarihlerini belirleyin. Revizeler için ücret alıp almayacağınızı bu metinde kesinleştirin.
Freelance Çalışmanın Geleceği Parlaktır
Freelance çalışmak herkese göre değildir, ancak yakında pek çok iş freelance olarak yapılacak. Küresel piyasalar ve teknoloji insanların evden çalışabilmelerine daha çok olanak sağlayacak biçimde evriliyor. Bu yazıda ele aldığımız tavsiyelere kulak vererek ve iş etiğini koruyarak freelance kariyerinizde çok daha başarılı olabilirsiniz.
