Mükemmeliyetçilik hayatın her alanında insanın tüm hayat enerjisini sömürebilir!
Özellikle iş hayatında mükemmeliyetçi olmak, büyük maddi fırsatları es geçmeye ve kariyerinizde sendelemeye yol açabilir. Kişinin kendisine kaldırabileceğinden fazla yük bindirmesi, eninde sonunda büyük bir yıkıma neden olabilir maalesef.
Sanat, spor, siyaset gibi alanlarda en büyük başarıların bazı mükemmeliyetçi kişiler tarafından gerçekleştirildiğini görmezden gelemeyiz elbette. Tiger Woods, Steve Jobs, Madonna ya da Leonardo da Vinci. Hepsi de kusursuzu arayan ve bir şekilde kusursuzluğu bulan insanlar olmuştur.
Peki iş hayatında mükemmeliyetçilik?
Hayır.
Bazı psikologlar mükemmeliyetçiliği bir tür ruhsal bozukluk olarak nitelendirirler. Ayrıca iş dünyasının önemli isimlerinden bazıları da girişimcilerin mükemmeliyetçilik arayışını tasvip etmezler.
Steve Jobs, ilk Macintosh bilgisayarların hepsini bizzat incelerdi ve kendi estetik anlayışına uymayan çok yetenekli insanların işine son verirdi. Onun bu kusursuzluk isteği dünyanın en iyi şirketlerinden birinin doğmasını sağladı, ancak birlikte çalıştığı insanlarla arasının limoni olmasını da engelleyemedi.
Konu Apple gibi şahane bir şirket olunca mükemmeliyetçiliğin yıkıcı yönlerinden bahsetmek sizi ikna edememiş olabilir, ancak gelin isterseniz “kusursuzluk” gibi imkansıza yakın bir şeyin iş hayatındaki zararlı yönlerine bakalım.
Mükemmeliyetçi olursanız…
1. Beklentilerinizin karşılanması neredeyse imkansızdır.
Mükemmeliyetçilikle ilgili vakalarda biri küçük bir çocukla ilgili: İlkokul öğrencisi Jared Kant, bir cümleyi yazarken yaptığı ufak bir yazım hatası nedeniyle tüm cümleyi silip tekrar yazıyordu. Aynı şekilde siz de hoşunuza gitmeyen en ufak bir detay yüzünden tüm projeyi çöpe atarsanız asla gelişme gösteremezsiniz. Sürekli sil baştan yapılan projeler bir yerde iflas etmeye mahkumdur.
2. Aşırı stres yaşarsınız.
Başarı çıtanız çok yüksek olunca, hayatınız stres altında geçer. Ufak detaylara bile aşırı ilgi gösterdiğiniz zaman dinlenmeye zaman bulamazsınız. Sonunda da bedenen ve zihnen çökersiniz ne yazık ki.
3. Yaratıcılığınız kurur.
Yüksek performans göstermek çok çalışmakla olur. Kusursuzluksa çok ama çok çalışmayı gerektirir. Eğer faaliyet gösterdiğiniz sektörde kusursuzluk, fazla yaratıcı enerji gerektiriyorsa, kaş yapayım derken göz çıkarabilir, zihinsel enerjinize kalıcı hasarlar verebilirsiniz.
4. Sağlık sorunları yaşarsınız.
Mükemmeliyetçilik bazı durumlarda psikolojik bir vaka olarak değerlendirilir. Saatlerce yemek ve su molası vermeden çalıştığınızı, gece uykunuzu alamadığınızı düşünün. Bedensel olarak da çöküş yaşamanız kaçınılmaz olur bu durumda.
5. Değerli fırsatları kaçırırsınız.
Bir ürünü piyasaya sunmadan önce o ürünün kusursuz olmasını ister mükemmeliyetçi bir insan. Ancak ürün tam hazır olmadan piyasaya sürülürse insanlardan çok faydalı geribildirimler (feedback) alabilirsiniz. Geribildirim ise bir ürünün gerçekten insanlara yararlı olabilmesi için olmazsa olmazlardan biridir.
6. Başarısızlık moral çöküntüsüne neden olur.
Mükemmeliyetçi kişilerin standartları o kadar yüksektir ki başarısız olma ihtimalleri de aynı oranda yüksektir. Bu nedenle standartları kademe kademe yükseltmekte fayda vardır. Yani Karl Marx, Kapital’i yazdığında 21 yaşında değildi…
7. Uzlaşmaya açık olmazsınız.
Mükemmeliyetçiler esnek insanlar değildir. Dediklerinden zerre şaşmazlar, ancak girişimcilikte esnek olmak birincil kurallardan biridir. En başarılı girişimciler iş dünyasının gerçeklerine göre uyum sağlamayı bilen kişilerdir.
8. Risk almaktan daha çok korkarsınız.
Bazı psikologlar mükemmeliyetçiliği hata yapma fobisi olarak değerlendirir. Eğer hata yapma korkusuyla bir sonraki aşamaya geçemezseniz asla ilerleme gösteremezsiniz. Başarılı girişimciler hatalarından ders alarak gelişme gösterirler.
9. Çevreniz tarafından pek sevilmezsiniz.
Steve Jobs, mükemmeliyetçi kişiliği nedeniyle çalışma arkadaşlarını epey terletmiştir. Siz de çevrenizdeki insanlara bilerek ya da bilmeyerek kusursuzluk anlayışı dayatmaya çalışırsınız. Bu durum sosyal hayatınızda insanların size pek sıcak bakmamasına neden olabilir maalesef.
10. Mutlu olamazsınız.
Herkes mükemmel bir hayata sahip olmak ister. Ancak hayatın her alanında kusursuz olmak diye bir şey dünyanın gerçekleriyle örtüşmez. Bunun yerine bazı konularda gerçekten başarılı olmak ve diğer konulara da ilgi göstermek dengeli bir hayatın temelidir. Yani mutlu olmak için dengeli bir yaşam sürmek gerekir, kusursuzluk takıntısı gerçek bir mutluluk getirmez.
Yani…
Yaşadığımız çağda kusursuzu aramak için haddinden fazla zaman harcamaya yer yoktur. Elbette yaptığınız işlerde çok başarılı olmak istiyorsunuz, bunu herkes ister. Ancak mükemmeliyetçiliğin negatif yönleri, pozitif yönlerinden daha fazladır. Siz ne düşüyorsunuz bu konuda?
