Senarist Olmak İsteyenlere Tavsiyeler ✍️

Bu yazıyı okuduğunuza göre senarist olmak istiyorsunuz demektir…

Peki dünyanın en iyi futbolcularından Christiano Ronaldo’nun takım antremanı olmasa bile günde en az 5 saat tek başına antreman yaptığını ya da Forrest Gump filminin senaristi duayen isim Eric Roth’un gece 3’te kalkıp birkaç saat yazı yazdığını ve daha sonra uykuya devam edip sabah tekrar masa başına oturduğunu biliyor muydunuz?

Senaristleri ele alırsak dünyanın en başarılı senaristleri çok disiplinli insanlardır. “Bugün kendimi iyi hissetmiyorum, yarın yazayım.” demezler. Her gün düzenli olarak yazarlar ve kendilerinden istenen senaryo metnini zamanında teslim ederler.

Milyarder Bunker Hunt şöyle diyor: “Başarı basit bir şeydir. Önce ne istediğinizi iyi tespit edersiniz, sonra da amacınıza ulaşmak için nasıl bir gerekiyorsa bunu ödersiniz.”

Siz gerçekten senarist olmak için bir bedel ödemeye hazır mısınız? Böyle bir şeye razı mısınız?

Senarist olmak isteyen kişiler genelde “senaryo yazma” konusuna eğilirler. Ancak “senarist olmak” başlı başına bir meziyettir. Gene yeni başlayan kişiler 100 sayfa senaryo yazarak 100.000 lira kazanma hayali kurarlar. Ancak durum bu kadar sığ ve kolay değildir.

Şimdi size başarılı senaristlerin bazı ortak özelliklerini aktaracağız. Senarist olmak gibi bir hayaliniz varsa umarız bu özelliklerden ilham alırsınız.

1. Başarılı bir senarist, yazmasa delirir.

En başarılı senaristler, genelde senelerdir bu işi yapan insanlar arasından çıkar. Eğer bu işi tutkuyla sevmeseler zaten senelerce senaristlik yapamazlardı. Her yazarın belli bir yazma amacı vardır. Kendini ifade etmek, belli bir mesele hakkında farkındalık yaratmak ya da insanları eğlendirmek olabilir mesela bu amaçlardan bazıları. Ancak şu bir gerçek ki bu kişiler senaristliken başka bir şey yapamayacak kadar bu işi severler. Sait Faik’in dediği gibi bu kişiler “yazmasa delirir.”

Şunu unutmayın, senaryo yazmaya başlamadan evvel sizi dürten bir amacınız olmalı. Sadece sevdiğiniz için senaryo yazabilirsiniz. Bazı başarılı senaristler yazmaktan nefret etseler dahi yine de içlerindeki tutku nedeniyle şahane işler ortaya çıkarırlar. Ayrıca yazmak bir miktar bencillik gerektirir ve bu utanılacak bir şey değildir. İçinizdekileri kağıda aktarmadan duramıyorsanız ne için yazdığınız o kadar da önemli değildir esasında.

2. Başarılı bir senaristin standartları yüksektir.

Gayet basit: Başarılı bir senarist, işini diğerlerinden daha iyi yaptığı için başarılıdır. İyi bir senarist, iyi senaryo ve kötü senaryo arasındaki farkı bilir. Mesleğinin inceliklerine hakimdir. Hevesli bir senarist adayı olarak başarılı senaristlerin standartlarını bilmeli ve bu standartları yakalamaya çalışmalısınız. Bu nedenle şahane filmlerin senaryolarını okuyun ve kendi yazdıklarınızla karşılaştırın. Aradaki farkı hemen fark edeceksiniz ve bu durumu fark edebiliyor olmanız da şahane bir şeydir. Başarılı senaryoları muhakkak inceleyin ve yazarın nasıl hikaye anlattığını analiz edin.

Başarılı bir senaryo nedir peki? Başarılı bir senaryo, izleyeni karakterle özdeşleştiren, hikayenin içine sokan, şaşırtan ve duygusal anlamda tatmin eden senaryodur. Klişelerle dolu, bir yere varmayan, ne demek istediğini bilmeyen ve kafası karışık senaryolar ise başarısızdır. Bu yüzden mutlaka iyi senaryolar okumaya çalışın. Çünkü senaristlikte ilk izlenim çok ama çok önemlidir. İlk görüşmede yapımcıyı ikna edemezseniz ikinci bir şans elde etme ihtimaliniz yüzde bir civarıdır.

3. Başarılı bir senarist heyecan duyduğu şeyler yazar.

Başarılı senaristler, piyasanın gereklerine boyun eğmez. Heyecan duydukları, yazmaktan zevk aldıkları hikayeler anlatırlar.

Genelde senaryo yazmak isteyen kişilere “en iyi bildiğin şeyi anlat” denir; fakat en iyi bilinen konu sıkıcı olabilir, izleyenlere keyif vermeyebilir. Önemli olan içinizden geleni, sizi heyecanlandıran şeyi anlatmaktır. Çünkü sizi heyecanlandıran konuda bir insanın hangi duyguları tadacağını bilirsiniz. İnsanların duygularına hitap etmek de senaryo temel kuralıdır. Bu nedenle trendlere göre hareket etmeyin. Zira senaryoyu tamamladıktan sonra en erken 2 yıl için bu senaryoyu film olarak sinemalarda görebilirsiniz, o zaman da 2 yıl öncesinin trendleri demode olmuş olabilir.

Bir konuyu da netleştirmek lazım. Trendleri takip etmenin kötü bir yanı yoktur. Yani film şirketlerine, yapımcılara ne tür hikayeler aradıklarını sorabilirsiniz, ancak önemli olan sizin hikayenize inanmanızdır. Sadece kendinizin de sinemada izlemek isteyeceği ve yapım şirketlerinin çekmek isteyeceği bir film yazarsanız başarılı bir senarist olabilirsiniz. İlla gişeye bağımlı olmak da değildir mesele, eğer sıkı bir hikayeyi evrensel bir dilde anlatabiliyorsanız filminiz ülkenizde ve dünya genelinde çok izlenebilir.

4. Başarılı bir senarist düzenli olarak yazar.

Başarılı senaristler yazma konusunda büyük bir öz disipline sahiptir. Yazmak onların önceliğidir.

İnsanlar “X yapmak için çok meşgulüm” dedikleri zaman X’e öncelik vermedikleri anlamı çıkar. Ama başarılı bir senarist böyle yapmaz. İlham gelmesini beklemez. Elbette bazen tıkandıkları anlar olur, ama yine de bir iki sayfa da olsa yazarlar. Mutlaka yazarlar yani.

Başarılı senaristlerin de belli yazma hedefleri vardır. Örneğin günde 8 saat yazmak, günde 12 sayfa yazmak, günde 6 sahne yazmak gibi hedeflerdir bunlar. Eğer kendinizi şartlarsanız ve belirlediğiniz hedefe ulaşmadan masadan kalkmazsanız ne kadar hızlı ilerleme kaydettiğinizi görünce şaşıracaksınız. Mühim olan ufak adımlar atmaktır. İyi bir senarist bugün, dün yazdığından daha çoğunu yazan kişidir.

5. Başarılı bir senarist oyunun kurallarını bilir.

Senaristler, genelde gölgede kalırlar. Tüm takdiri yönetmen ve oyuncular alsa da sinema sektörünü senaristler ayakta tutar. Başarılı senaristlerin birkaç yıl yazmayı bıraksa sektör büyük bir darbe alır. Çünkü senaryo yoksa film de yoktur. Buna rağmen senaristler film yapım sürecinin en az takdir gören isimlerindendir.

Yeni başlayan senaristler, bir senaryo satmadan önce fark edilmediklerini anlamalıdır bu nedenle. Maalesef bu sektörde ancak işiniz satın alınırsa varsınızdır. Yapımcı senaryonuzun iş yapmayacağını görürse sizi görmezden gelir. Bu nedenle böylesine psikolojik zorluklara alışmak önemlidir.

Başarılı senaristler sektörün bu tür sorunlarını iyi bilir ve kendini buna hazırlar. Sinemanın yönetmen ve oyuncu merkezli olduğunu görür. Bu yüzden de sadece işine odaklanır. Kaliteli ve iyi senaryolar yazmaya verir kendini.

6. Başarılı bir senarist insanların duygularına hitap eder.

İnsanlar sinemaya neden giderler, neden roman okurlar, neden haber bültenleri izlerler, niçin tiyatroya giderler? HİKAYE tecrübe etmek için. Bir senaryonun gücü seyircilere izledikleri şeyle duygusal bir bağ kurmalarına imkan sağlamasında yatar. Yani senaryonun gücü izleyenlerin duygularına seslenebilmesindedir.

Heyecan, korku, hüzün, neşe, çekici, rahatsız edici, eğlenceli, kasvetli… Her türlü duygu olabilir bir senaryonun ele aldığı. Ancak seyirciye bu duygunun bir şekilde geçirilmesi gerekir. Yani hepsinden “ortaya karışık” bir senaryonun iş yapması pek olası değildir.

Bir senaristin en büyük korkusu yazdığı senaryoya izleyenlerin “Eee, n’olmuş yani? Ne bu?” demesidir. İnsanları bir şekilde yazdığınız bir sonraki sahneyi merak ediyor duruma sokmalısınız kısaca.

Sonuç olarak…

İşte size sinema dünyasının en başarılı senaristlerinin bazı ortak özelliklerini sunduk. Eğer bu alışkanlıkları edinir ve uygulamaya koyarsanız başarılı olmamanız için hiçbir neden yok. Yazın. Uyuyun. Tekrar yazın. Kafa dinleyin. Yazdıklarını tekrar okuyun. Çalışmayan sahneleri atın. Tekrar yazın. Uyuyun. Uykudan kalkıp bir kahve yapın ve tekrar masa başına geçin. Bunu düzenli olarak her gün tekrarlayın. Büyük bir gelişme kat edeceğinize emin olabilirsiniz.

Quentin Tarantino senaryo konusunda şahane bir isim. Aşağıdaki videoyu izleyerek onun senaryolarını nasıl yazdığını öğrenebilirsiniz.