Son dönemin en ilginç diyet trendlerinden biri Paleo Diyeti. Taş Devri Diyeti veya Mağara İnsanı Diyeti olarak da geçiyor. Özünde paleotik çağdaki beslenmeyi devam ettirmek olan bu diyetin detaylarına beraber göz atalım!
Dikkat! Yazımız enteresan bir beslenme biçimi olan paleo diyetini tanımaya yöneliktir. Diyet her zaman bir beslenme uzmanı nezaretinde yapılmalıdır.
Paleo Diyeti Nedir?: Başlangıç Noktasına Dönmek
Paleotik Dönem
Tarih dersinde öğrendiklerimizi hatırlayalım. Paleotik dönem; ilk insanın ortaya çıktığı, avcı – toplayıcı toplumun oluştuğu, tarımın ise henüz başlamadığı bir zaman dilimi… Kaba Taş Devri, Yontma Taş Devri ya da Eski Taş Çağı olarak da adlandırılıyor. Günümüzden 2 milyon yıl önce başlamış ve 10.000 yıl önce son bulmuş bir dönem. Çok uzak gibi, öyle değil mi? Ancak insanlık tarihinin %99’u bu dönemde oluşuyor.
Paleotik Hayat
Bu dönemde henüz tarım uygulamarı başlamamış. İlk insanlar civarda bulduklarını topluyor, ya da hayvanları avlıyor. Konar – göçer yaşıyorlar, depolama yapamıyorlar. Ufak tefek inanç etkinlikleri ortaya çıkıyor. Tabii ki en önemlisi, taşları yontarak yapılan aletler kullanılıyor.
Paleo Diyeti Nasıl Popüler Oldu?
Atalarımızın nasıl beslendiğine ilgi duyan ve bu konudaki ilk bilimsel çalışmayı yapan kişi Dr. Walter L. Voegtlin. 1975 yılında bu konudaki araştırmalarını The Stone Age Diet (Taş Devri Diyeti) isimli kitapta toplar. Bu kitap sayesinde, öze dönüş mantığında beslenme literatüre geçer.
Günümüzde beslenme hem büyük bir endüstri hem de bir endişe kaynağı. İşlenmiş gıdaların insan vücudunda yarattı hasar, ve aşırı şeker tüketiminin zararları insanları sağlıklı alternairfler bulmaya yönlendiriyor. Bu şekilde paleo diyeti de yeniden gündeme geldi.
Şunu hatırlatmakta fayda var: Paleo diyeti uygulayıcıları arasında farklılık gösteriyor. Herkesin kendine göre bir yorumlaması var ve onu uyguluyor. Bu anlamda tek tip bir paleo beslenmeden söz etmek mümkün değil. Ancak hemen hepsinin ortak noktası öze dönüş ilkesi…
Paleo Diyeti Listesi
Paleo insanlarının akşam yemeği menüsüne göz atacağız şimdi. Peki, listede neler var?
Meyveler (elma, armut, portakal vb.)
Sebzeler (brokoli, biber, domates vb.)
Kökler (havuç, turp, patates vb.)
Et, tavuk ve balık
İşlenmemiş kabuklu kuruyemişler (fındık, badem, kabak çekirdeği vb.)
Bazı sıvı yağlar (zeytinyağı, avokado yağı vb.)
Listede olanlar gördüğünüz gibi çok sınırlı. Bunun sebebi bugün buzdolabımızda olan pek çok ürünü tarım devrimine borçlu olmamız. Peki, paleo diyetinde yasak olan yiyecekler neler?
Tahıllar (makarna, ekmek vb)
Bakliyatlar (Pirinç, bulgur, fasulye, mercimek vb.)
Tohumlardan elde edilen yağlar (ayçiçek, zeytinyağı, kanola, pamuk yağı vb.)
Süt ürünleri (süt, peynir, kefir, yoğurt vb.)
Kavhe
Alkoller
Paleo Diyetinin Faydaları Nelerdir?
Şeker tüketimini sınırlar. Tek başına bu bile oldukça sağlıklı bir beslenme düzeni demek!
İşlenmiş gıdalardan uzak tutar. Sadece az işlemden geçmiş gıda yani wholefood tüketmek kesinlikle insanı daha sağlıklı yapar.
Zararlı alışkanlıklardan kurtarır. Çikolata görünce kendinizi tutamıyorsanız, kahvesiz güne başlayamıyorsanız veya alkolü azaltmak istiyorsanız bu diyetin prensibini takip edebilirsiniz. Bu tür gıdalar paleotik çağda olmadığı için diyet bunları içermiyor.
Düzenli beslenirsiniz. Aslında temel prensip ne yediğimiz konusunda duyarlı olmak. Bu diyet sayesinde ne zaman, nerede, ne kadar yiyeceğinizi planlamanız kolaylaşır. Planladıkça takip eder, takip ettikçe gereksiz yere yemezsiniz. Bir çeşit davranış takibi tekniği işletmiş olursunuz.
Enerji seviyeniz yükselir. Yüksek şekerli ürünler sanılanın aksine bize enerji getirmez. Bir anda yükselen kan şekerimiz bir anda düşebilir. İşlenmiş şekeri beslenmenizden çıkarınca daha dengeli bir enerji seviyesine kavuşursunuz.
Uykunuz düzene girer. Yine işlenmiş şekerin bir zararından bahsedeceğiz! Geceleri uykularınızı kaçıran şey stres kadar şeker de olabilir. Fazla şeker menüden çıkınca, uyku uyumak kolaylaşır.
Paleo Diyeti Yaparken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Yeterince yediğinize emin olun
Bugün elimizin altındaki atıştırmalık ürünler genel olarak işlenmiş gıdalardan oluşuyor. Bisküvi, çikolata, enerji içecekleri… Bunları bir anda bırakıp
Bilimsel mi?
Paleo diyetinin daha sağlıklı olduğuna dair bilimsel bir kanıt yok. Yine de bu beslenme turu ile kendini daha iyi hisseden pek çok insan var. Hassas bünyelerde beslenme sorunlarına neden olabileceğini unutmamak gerek.
Kronik hastalıkları olanlar
Kronik bir rahatsızlığı olanlar için paleo diyetinin ne derece sağlıklı olacağı tartışma konusu… Eğer herhangi bir tedavi altındaysanız veya ilaç kullanıyorsanız bu diyet size göre olmayabilir.
Restoranlarda dikkat
Ülkemizde vejetaryen ve vegan beslenen insanlar için bile dışarıda yeterince alternatif yok. Herhangi bir restoranda sağlıklı bir seçenek bulmakta zorlanabilirsiniz.
Paleo Diyeti ve Spor
Paleo beslenmeyi takip eden insanların favori egzersizi crossfit. Yüksek enerji ve protein ağırlıklı bu beslenme biçimi, yoğun crossfit antremanları için uygun görülüyor.
Paleo Diyeti Yapanlar
Günümüzde pek çok ünlü isim paleo diyeti yapıyor. Aralarından bazılarına göz atalım şimdi!
Jessica Biel
Oyuncu Jessica Biel paleo ve crossfit’i birleştirenler arasında. Derideki yağ tabakışını inceltmesi. Biel’in bu diyetten aldığı faydalardan bir diğeri…
Miley Cyrus
Gluten alerjisi ve laktoz intoleransı problemleri olan Miley Cryus çareyi paleo diyetinde bulmuş.
Megan Fox
Hızlı ve sağlıklı kilo vermek için paleo diyetini uygulayanlardan Megan Fox. Süt ürünerini beslenmesinden çıkardığında kendini daha iyi hissettiğini ifade ediyor.
